Kindles in de klas

OVERZICHT
Leerkrachten zijn soms helemaal niet gelukkig met het gebruik van Kindles of andere e-leesboeken in de klas. Ze beschouwen ze vreemd genoeg als een bedreiging voor al hun inspanningen om bij hun leerlingen een liefde voor boeken te ontwikkelen. Wij zijn ervan overtuigd dat kinderen moeten leren dat ‘boeken’ in vele vormen komen: in papieren vorm, op leesboeken die inkt gebruiken ( zoals Kindles), op een tablet, een smartphone, een computerscherm. Dit zijn allemaal manieren om toegang te krijgen tot boeken en ze kunnen perfect samen gebruikt worden in de klas – en zo zou het ook moeten zijn. Dit is vooral belangrijk voor die kinderen die thuis een massa aan elektronische apparaten hebben maar slechts enkele papieren boeken.

BESCHRIJVING
Om het meeste uit het gebruik van e-leesboeken in de klas te halen, zullen scholen zich ertoe moeten engageren om er meer dan één te kopen. In dit voorbeeld heeft de leerkracht zes Kindles die ze gebruikt voor leesactiviteiten in groep. Haar klas heeft eens per week toegang tot deze e-leesboeken zodat elke groep van zes leerlingen ze om de veertien dagen kan gebruiken. Op die manier kan ze het evenwicht bewaren tussen leerlingen die e-leesboeken gebruiken en leerlingen die traditionele boeken gebruiken. Toch kijkt ze uit naar het moment waarop de school in meer e-leesboeken zal investeren, zodat ze ze in andere les- en leercontexten kan gebruiken.

De leerlingen hebben al een tekst om in groep te lezen waar ze elke dag 10 tot 15 minuten ofwel individueel , ofwel in groep, ofwel onder begeleiding van de leerkracht mee bezig zijn. Als het hun beurt is om met de e-leesboeken te werken, geeft de leerkracht ze gewoonlijk een korte of losstaande opdracht zoals het eerste hoofdstuk van een boek lezen alvorens de tekst te bespreken of naar believen stukjes lezen uit een bloemlezing gedichten.

Als ze willen verder lezen in een boek waarvan ze het openingshoofdstuk leuk vonden, geeft ze hen vaak een papieren versie van de tekst. Als ze e-leesboeken gebruiken om gedichten te lezen, vraagt ze aan de groep om een presentatie van 5 minuten voor te bereiden waarin ze aan de klas vertellen waarom ze het gedicht wel of niet leuk vonden (gebruikmakend van quoteringen) en waarom hun klasgenoten wel of niet deze bloemlezing zouden moeten lezen op hun volgende ‘Kindle Dag’.

WAT HEB IK NODIG?
• Kindles of andere elektronische leesboeken
• een open geest!

TOEGEVOEGDE WAARDE
Voor ons is dit het belangrijkste aspect van het gebruik van e-leesboeken. Maar Kindles bieden zo veel extra voordelen. Meer bepaald:

• Trage of ‘terughoudende’ lezers hebben vaak liever e-leesboeken omdat ze interactieve aspecten hebben.
• Leerlingen associëren e-leesboeken doorgaans niet met een verleden van ‘falen’ bij het lezen – op een of andere manier zijn ze nieuw en “anders”.
• Je kunt leerlingen tonen hoe ze het lettertype kunnen aanpassen, de lettergrootte en de paginarichting zodat ze die combinatie kunnen kiezen die hun het meeste leescomfort geeft. Dit is vooral goed voor dyslectische lezers.
• Als ze het moeilijk hebben met een woord kunnen ze (bij veel e-boeken) het geluid aanzetten zodat ze het woord horen uitspreken.
• Als ze de betekenis van een woord niet begrijpen kunnen ze erop klikken om een definitie te krijgen.
• Bij delen die ze niet begrijpen kunnen ze een aantekening of een opmerking in de kantlijn maken. De leerkracht kan dit dan opvolgen.

HINTS & TIPS
Kies boeken met een spraaksynthesizer en laat de leerlingen toe die te gebruiken als ze het spoor van het verhaal verliezen of als ze moe worden. Het zal hun interesse doen opflakkeren het werkt zeer motiverend voor trage lezers.

Het duurt wel even voor lezers die nooit een e-leesboek gebruikt hebben, ermee vertrouwd raken. Als je er ernstig aan denkt om e-leesboeken aan te kopen, raden wij aan te gaan voor de ‘oudere’ versies met een keypad – ze zijn veel gemakkelijker voor kinderen om te gebruiken.

VEILIGHEID
Kinderen raken zeer opgewonden wanneer het hun ‘Kindledag’ is – zelfs de terughoudende lezers – maar niet meer dan voor een ander stukje nieuwe en opwindende technologie waarmee ze kennismaken.

ANDERE IDEEËN
• Selecteer specifieke woorden met behulp van de annotatiefunctie, bv. ‘zoek vijf bijvoeglijke naamwoorden’ of ‘zoek drie woorden die je niet kende’.
• Selecteer een specifiek woord en schrijf de betekenis in de kantlijn. Vergelijk die dan met de betekenis uit het Kindle woordenboek.
• Gebruik het magazijn van AmazonKindle om verschillende ‘genres’ te ontdekken of manieren om boeken te rangschikken.
• Kijk naar een paar samenvattingen van boeken en laat de kinderen dan zelf een boek naar keuze schriftelijk samenvatten.
• Een ander gemakkelijk (en leuk) idee is om de verhalen van de kinderen als pdf-bestanden te uploaden naar een Kindle, zodat anderen ze kunnen lezen.