De muziekmaker

OVERZICHT
Traditioneel is het heel moeilijk (een ook zeer stresserend!) om kinderen te leren componeren die geen instrument spelen en geen muziek kunnen lezen, vooral als ze jonger zijn. Met deze online toepassing kunnen leerlingen componeren zonder een partituur te schrijven – ze componeren op het gehoor en kiezen telkens op basis van de muzikale effecten die de online toepassing creëert.

BESCHRIJVING
Een goed begin voor deze les is voorbeelden spelen van composities met een sterk onderwerp of thema. Wij houden vooral van Nikolai Rimsky-Korsakov’s ‘Vlucht van de hommel’ en Leroy Anderson’s ‘Schrijfmachine’. De inspiratie voor elk stuk is meteen duidelijk. Vertel de leerlingen niet hoe de composities heten. Geef hen de kans om te raden waarover het gaat. En vraag hen waarom ze denken wat ze denken. Wat is het in de composities dat hen doet denken aan hommels of schrijfmachines?
Vertel de leerlingen dat ze een stuk muziek gaan componeren om een gekozen onderwerp weer te geven, en dat het van alles kan zijn: olifanten, oorlog, hun moeder!
Laat hen op het interactieve bord kennismaken met de online toepassing van Jamstudio.
Als je de eerste keer naar de site gaat, verschijnt er een automatische handleiding die je met hen kunt doorlopen. Maar je kunt hen ook deze stap-voor-stap uitleg geven:
1. Klik in het venster ‘CHORDS’ op een akkoord om het in te voeren in het venster ‘Score’.
2. In het venster ‘MIXER’ klik je op de luidsprekerknop naast de instrumenten die je wilt spelen.
3. Klik op ‘PLAY’ om je lied te horen.
4. Om het geluid van een instrument te wijzigen, klik je op ‘TRACK’ (spoor) en kies je een nieuw geluid in het venster ‘SOUNDS’.
5. Om te versnellen of te vertragen, schuif je de balk ‘TEMPO’ omhoog of omlaag.
6. Klik op de pijltjes boven ’SCORE’ om andere pagina’s te maken .
7. Tik paginanummers gescheiden door een komma (zonder spaties) in het volgordeveld van de speelpagina.
Je kunt je eigen stukje samenstellen en het hen al laten zien.
Als je met ons voorbeeld werkt, vestig dan hun aandacht op de muzikale elementen, voornamelijk tempo, melodie en instrumentatie. Leg uit dat dit stuk voor stuk bewuste keuzes waren met de bedoeling een mot te portretteren die naar de maan vliegt. De melodie is duidelijk opgebouwd met een begin, midden en einde – ze begint of eindigt niet te abrupt. Leerlingen zijn nu klaar om muziek te maken!

WAT HEB IK NODIG?
•   Voorbereide thematische composities, bv. Vlucht van de hommel of De Schrijfmachine.
•   Interactief bord.
•   www.jamstudio.com

TOEGEVOEGDE WAARDE
Leerlingen leren componeren met behulp van een grafische partituur en ongestemde instrumenten is relatief eenvoudig. Maar melodieën creëren aan de hand van akkoorden is een grotere uitdaging. Deze activiteit is een leuke manier om leerlingen te laten kennismaken met veel concepten op het vlak van componeren en als kers op de taart maken ze ook nog een afgewerkt muziekstuk aan het eind van de les. Het is mogelijk om afgewerkte composities te e-mailen aan de ouders! Klik op Delen en volg de aanwijzingen.
Het kan nuttig zijn om enkele standaardinstellingen van de online toepassing met de leerlingen te bespreken, bv. er zijn 4 slagen om elke bar, en één akkoord in elke bar. De akkoorden zijn in ‘G’. De ritmes en de sleutel kunnen gewijzigd worden, maar tenzij jij en de leerlingen zeer vertrouwd zijn met het componeren van muziek en met de online toepassing, vraag je de leerlingen toch maar beter om die instellingen ongemoeid te laten.

HINTS & TIPS
Je hoeft je niet te registreren om de online toepassing te gebruiken. Maar kies je wel voor registratie, dan hoef je niet te betalen om toegang te krijgen tot wat je nodig hebt voor deze activiteit.
Je kunt de leerlingen vragen om in groep een stuk te componeren; in dat geval kunnen maximum drie leerlingen een computer met elkaar delen, als je er niet genoeg hebt voor elke leerling apart.
Ben je op zoek naar eenvoudigere compositiesoftware, probeer dan Isle of Tune; die is geschikt voor jongere leerlingen en leerlingen met elementaire IT-vaardigheden.
Wil je meer uitdagende online toepassingen proberen (heel gemakkelijk te gebruiken, maar tijdrovender om te navigeren), probeer dan Soundnation.

ANDERE IDEEEN
•   Experimenteer met het maken van reclame- of radiojingles.
•   Gebruik composities als achtergrondmuziek voor PowerPoint- of videopresentaties.
•   Laat kinderen teksten bij hun composities schrijven.